تصویربرداری ملکولی
تصویربرداری ملکولی نوعی از تصویربرداری پزشکی است که در آن تصویر کاملی از آنچه در درون بدن اتفاق می افتد به همراه جزئیات کامل ارائه می شود. در واقع تصویربرداری ملکولی به روشی گفته می شود که بطور مستقیم و یا غیر مستقیم توزیع فضایی و زمانی فرایندهای مولکولی و سلولی را در کاربردهای پزشکی و بیولوژیکی بررسی و ثبت می‌کند. تصويربرداي مولکولي مي‌تواند در شناخت مسيرهاي متابوليک، ساختار و عملکرد بافت‌ها مورد استفاده قرار می گیرد. در اين نوع تصويربرداري هدف مطالعه در سطح مولکولي و حتي زيرمولکولي به صورت غيرتهاجمي و بدون آسيب رساندن به موجود زنده است. در این روش از پروب‌هايي به نام بيومارکر استفاده مي‌شود که امکان شناسايي بخش خاصي را فراهم مي‌سازند. در اين نوع از تصويربرداري قدرت تفکيک مکاني بالا و نیز حساسيت بالای سیستم تصویربرداری از اهمیت کلیدی برخوردار است. از کاربردهای تصويربرداري مولکولي می توان به تصویربرداری ملکولی بيماري‌هاي قلبي و عروقي، سرطان و اختلالات نورولوژيک اشاره کرد. در مورد بيماري‌هاي قلبي عروقي، تصويربرداري مولکولي امکان مطالعه دقيق و شخص به شخص بيماري و مديريت آن را در مشکلاتي نظير گرفتگي عروق، آريتمي، پس زدن عضو پيوندي، تشکيل لخته در عروق و ايست قلبي، فراهم مي‌آورد. در ارتباط با سرطان، تصويربرداري مولکولي در کنار امکان مکان‌يابي دقيق تومور، مي‌تواند ويژگي‌هايي از آن را مشخص سازد و سير پيشرفت بيماري و متاستاز آن به نواحي مختلف بدن را بيان کند. در اين بيماري، تصويربرداري مولکولي نقش مهمي در درمان و ارزيابي پاسخ بيمار به درمان ايفا مي‌کند. در مورد اختلالات نورولوژيک، تصويربرداري مولکولي نقش مهمي در تشخيص، طبقه‌بندي و ارزيابي درمان ايفا مي‌کند. استفاده از اين نوع تصويربرداري در کاربردهاي گوناگون اين نوع اختلالات، از مشکلات حرکتي در بيماري پارکينسون تا مشکلات رواني در آلزايمر رواج يافته است. از ديگر کاربردهاي تصويربرداري مولکولي استفاده از آن در تشخيص بافت‌هايي است که دچار کمبود اکسيژن شده‌اند. اين مشکل در هنگام سکته و ديگر مشکلات قلبي و يا بواسطه برخي از تومورها اتفاق مي‌افتد. با رشد تومور، مقدار اکسيژن رسيده توسط عروق پاسخگوي نياز آن نيست اما متأسفانه تومور با تغييراتي که در ساختار سلول‌ها مي‌دهد، مي‌تواند خود را با اين کمبود اکسيژن وفق دهد. اين تغييرات مقاومت تومور در مقابل شيمي‌درماني را افزايش مي‌دهد و بنابراين روند درماني مناسب قابل انجام نخواهد بود. در دهه اخير با استفاده از تصويربرداري مولکولي کارهاي زيادي در زمينه تشخيص و درمان اين مشکل صورت گرفته است.